Σχολείο 2.022

Ἀνὰ τακτὰ χρονικὰ διαστήματα, στὰ κινητά μας ἐμφανίζεται ὡς εἰδοποίηση, ἡ προτροπὴ νὰ κατεβάσουμε τὶς τελευταῖες ἐνημερώσεις λογισμικοῦ. Πρόκειται γιὰ τοὺς καρποὺς τοῦ μόχθου τῶν προγραμματιστῶν ποὺ εἶναι ἐπιφορτισμένοι μὲ τὸ νὰ παρεμβαίνουν στὸν πηγιαῖο κώδικα τοῦ λειτουργικοῦ συστήματος τῆς συσκευῆς πρὸς ὄφελος τοῦ τελικοῦ χρήστη. Κάθε φορὰ ποὺ ἐντοπίζεται ἕνα κενὸ ἀσφαλείας ἢ κάποιο bug εἶναι αὐτοὶ ποὺ πασχίζουν νὰ ἐντοπίσουν τὸ πρόβλημα καὶ νὰ τὸ λύσουν. Μὲ ἄλλα λόγια, ἐπιθεωροῦν καὶ ἐπικαιροποιοῦν τὸν κώδικα ὥστε νὰ ἀνταποκρίνεται καλύτερα στὶς ἀνάγκες μας.

Ἀξίζει νομίζω νὰ ἀναρωτηθοῦμε. Πότε ἦταν ἡ τελευταια φορα ποὺ ὑποβάλλαμε τὸν «πηγιαῖο κώδικα» τῆς δημόσιας ἐκπαίδευσης σὲ αὐτοῦ τοῦ εἴδους τὸν ἔλεγχο; Ἀνταποκρίνεται τὸ σημερινὸ σχολεῖο στὶς ἀνάγκες τοῦ «τελικοῦ χρήστη», δηλαδὴ τῶν μαθητῶν; Καὶ ἂν μιὰ ἁπλή, νεοαποκτηθεῖσα, φορητὴ συσκευή, ὅπως τὸ κινητό, ἐπιδέχεται βελτιώσεων μόλις μερικοὺς μῆνες ἀπὸ τὴν κυκλοφορία της, γιατί τὰ ὑπεραιωνόβια σχολειά μας λειτουργοῦν ἀκόμα μὲ τὶς «ἐργοστασιακὲς ρυθμίσεις»;

Τὰ ἐρωτήματα αὐτά, τίθενται ὅλο καὶ πιὸ ἐπιτακτικά, ἀπὸ ὅλο καὶ περισσότερους ἐκπαιδευτικοὺς καὶ ἀκαδημαϊκούς. Γιατί ἂς μὴ γελιόμαστε! Τὰ σχολεῖα δὲν προετοιμάζουν τοὺς μαθητὲς γιὰ τὶς προκλήσεις ποὺ τοὺς ἐπιφυλάσσει τὸ μέλλον. Σὲ παγκόσμια κλίμακα καὶ πολὺ περισσότερο στὴν πατρίδα μας, ποὺ χάνει νέους μὲ ρυθμοὺς ποὺ θυμίζουν τὸ πόσο γρήγορα ἐξαντλεῖται μπαταρία συσκευῆς android ποὺ ἀγοράστηκε πρὸ διετίας, ὁ ἐπαναπρογραμματισμὸς τοῦ σχολείου εἶναι πλέον ἀδήριτη ἀναγκαιότητα.

Ποιά θὰ εἶναι τὰ βασικὰ χαρακτηριστικὰ καὶ οἱ βελτιώσεις ποὺ θὰ εἰσάγει αὐτὸ τὸ νέο σχολεῖο; ἀναρωτιέται ἤδη ὁ ὀξυδερκὴς ἀναγνώστης. Ὅλο καὶ περισσότεροι, συμφωνοῦν πὼς ἕνα ἀπὸ αὐτὰ θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι ἡ ἐπιχειρηματικὴ ἐκπαίδευση (entrepreneurship education). Γιὰ νὰ προλάβω τὴν καλοπροαίρετη ἐξ ἀριστερῶν κριτική, ὡς ἐπιχειρηματικὴ ἐκπαίδευση δὲν ἐννοοῦμε νὰ προετοιμάσουμε τοὺς μαθητές μας νὰ γίνουν ἀδίστακτοι CEOs σὲ κάποια ἀπρόσωπη πολυεθνική. Μὰ νὰ τοὺς μάθουμε νὰ βλέπουν τὸν κόσμο μὲ τὴ ματιὰ τοῦ entrepreneur, τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ξέρει νὰ ἀναγνωρίζει τὴν εὐκαιρία ὅταν αὐτὴ ἐμφανίζεται καὶ νὰ τὴν ἀξιοποιεῖ, νὰ συνεργάζεται καὶ νὰ ἡγεῖται, νὰ παίρνει ρίσκα καὶ νὰ προσαρμόζεται. Κι ὅλα αὐτὰ μέσα ἀπὸ νέες προσεγγίσεις, ὅπως τὸ learning-by-doing, ἡ ἐργασία σὲ διαθεματικὲς ὁμάδες, ἡ ἀλληλεπίδραση μὲ ἀνθρώπους ἐκτὸς σχολείου καὶ ἡ δημιουργία ἀξίας γιὰ τὶς τοπικὲς κοινωνίες.

Πόσο ἐφικτὰ εἶναι ὅμως ὅλα αὐτά; Ἂς μὴ γελιόμαστε! Ὁ μετασχηματισμὸς τῶν σχολείων μας, δὲν εἶναι εὔκολη ὑπόθεση καὶ δυστυχῶς δὲ γίνεται μὲ τὸ ἁπλὸ πάτημα ἑνὸς κουμπιοῦ. Ἡ ἔλλειψη χρόνου καὶ πόρων, ὁ ἐν μέρει δικαιολογημένος φόβος τῆς ἐμπορευματοποίησης καὶ οἱ ἄκαμπτες ὑπάρχουσες ἐκπαιδευτικὲς δομὲς εἶναι μόνο μερικὲς ἀπὸ τὶς προκλήσεις ποὺ πρέπει νὰ ξεπεράσουμε. Ἀλλὰ σὲ ἕναν κόσμο ποὺ ἐξελίσσεται συνεχῶς, δὲν ἔχουμε τὴν πολυτέλεια νὰ μείνουμε πίσω. Ἡ νέα γενιὰ ἀξίζει καλύτερα!